«Ο Απρίλης στάθηκε αλήτης» • Συνέντευξη • Εφημερίδα της Ηπείρου «Η Έρευνα» • (Αρ. Φύλλου 799 • 29/9/2014)

• «Ο Απρίλης στάθηκε αλήτης» είναι το νέο σας μυθιστόρημα, που κυκλοφόρησε φέτος στην καρδιά της άνοιξης και δημιουργεί πολλών ειδών συνειρμούς στη θέα του εξωφύλλου και του τίτλου του. Σε ποιον ή ποια κλείνει το μάτι ο συγγραφέας;
Ο συγγραφέας εδώ θ’ απαντήσει σε τρίτο πρόσωπο, ότι ακόμα κι αυτός ο ίδιος, εδώ και τέσσερα σχεδόν χρόνια, αποτελούσε ως έναν βαθμό ακούσια, το μέρος ενός σχεδίου μαθήματος, που στο τέλος έγινε ένα πολυσέλιδο μυθιστόρημα, ντυμένο την ίδια την άνοιξη στον ομορφότερο για μένα, μήνα της. Ο συγγραφέας λοιπόν αυτή τη φορά, επιχειρεί μέσα από τη δική του οπτική σκοπιά, να επανασυγκεντρώσει τη φωτεινή μας πλευρά και να την αποδώσει πίσω στον αναγνώστη, ακόμα πιο λαμπερή. Η ανάγκη στην πραγματικότητα, ήτανε καθαρά δική μου: στη δύσκολη εποχή, τείνουμε να χάσουμε τη φωτεινή πλευρά μας. Ακόμα κι αν τα καταφέρνουμε κι επιβιώνουμε, πλέουμε σε μια μεγάλη θάλασσα από γκρίζο. Ο «Απρίλης» σαν βιβλίο, αν θέλει να μεταφέρει ένα μήνυμα, τότε αυτό στοχεύει στο ν’ αναδείξει την όμορφη πλευρά της καθημερινής μας ζωής, τα δικά μας ουσιαστικά-προσωπικά ζητήματα, τις αξίες μας, τα “θέλω” που αφήσαμε πίσω μας, αλλά δε τα προδώσαμε, ούτε τα ξεχάσαμε, αρκεί να έρθει η κατάλληλη συγκυρία. Και να μας θυμίσει, πως η επόμενη ευτυχισμένη μας στιγμή, θα ‘ρθει, όπως ξάναρθε και στο παρελθόν: όταν δε θα το περιμένουμε. Ή όταν θα ‘μαστε αρκετά ώριμοι για ν’ αλλάξουμε τη ζωή μας προς το καλύτερο με μια απόφαση, εντελώς φυσική.
• Τριάντα ώρες πραγματικού χρόνου, 49 χρόνια, περισσότερες από πεντακόσιες σελίδες, ένα μυθιστόρημα. Παίζετε ένα παιχνίδι με το χρόνο;
Ναι, αυτή τη φορά χρειάστηκε να αξιοποιήσω τριάντα ώρες πραγματικού χρόνου, ώρα την ώρα, σκέψη τη σκέψη, ώστε να προλάβουν οι πιο καίριες κι ενδιαφέρουσες στιγμές της ζωής μιας γοητευτικής κι όμορφης ώριμης γυναίκας να ζωντανέψουν στα μάτια μας. Τριάντα ώρες εστιάζουν, περιγράφουν, εκτιμούν εμπειρίες δεκαετιών κι εν τέλει, ανατρέπουν τη ροή των γεγονότων. Γιατί αρκεί μια νύχτα ώριμων σκέψεων, για να ξαναφέρει το φωτισμένο βλέμμα στο πρόσωπο μιας ηρωίδας, που όπως και πολλοί από μας, την έχει παραπάρει κάτω η καθημερινότητα κι έχει αμελήσει, το ενδεχόμενο ενός αληθινά ευτυχισμένου εαυτού της. Σ’ αυτή τη δεδομένη στιγμή, ο χρόνος θα της ψιθυρίσει συμβουλές, δίνοντάς της το ελεύθερο, ν’ αλλάξει το παρόν και το μέλλον της.
• Το βιβλίο διαπνέεται από χιούμορ. Τι ρόλο παίζει το χιούμορ σ’ ένα μυθιστόρημα συναισθημάτων;
Το χιούμορ πρώτ’ απ’ όλα, είναι τρόπος για να βλέπεις τα πράγματα, αρκεί βέβαια να ‘χεις τα περιθώρια να μπορείς. Σ’ ένα μυθιστόρημα που θίγει ή φλερτάρει τα πιο ακριβά μας συναισθήματα, η ζωή ξαναπαίζει στα μάτια μας σα φιλμ, η διήγηση κωμικών στιγμών, είναι αναπόφευκτη, στην συγγραφική της αποτύπωση, άφησε έκπληκτο μέχρι και μένα. Ο λαός πολύ σοφά λέει, ότι κηδεία χωρίς γέλιο και γάμος χωρίς κλάμα δε γίνονται. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στην ίδια τη ζωή: ποτέ της, δεν είναι μόνο δραματική ή μόνο ειδωμένη μέσα από το εσωτερικό πρίσμα ενός προσώπου, επεκτείνεται πάντα και καλώς, γύρω από τους ήρωες, αλλά ακόμα κι από μας τους ίδιους. Ένα μυθιστόρημα, που δεν επιχειρεί άμεσα να εκβιάσει το γέλιο της παράξενης ατάκας, αλλά περιγράφει την ζωή μέσα από το πρίσμα της πεζογραφίας, απλά αναδεικνύει στη ροή του χρόνου, όχι μόνο την ισορροπία των συναισθημάτων και των αποφάσεων, αλλά αφήνεται στο να αφηγηθεί και στιγμές γελαστές, που επιπλέον θέλουν να μας κάνουν να δούμε τα πράγματα από μια χαρούμενη σκοπιά.
• Τι μπορεί να προσφέρει ένα βιβλίο σε μια εποχή, που πολλοί παραπονιούνται ότι δεν έχουν τον χρόνο ή τη συγκέντρωση να διαβάσουν;
Αυτό για μένα, είναι μερικώς εσφαλμένη τοποθέτηση μιας μερίδας των φίλων και αναγνωστών μας. Δεν φταιν οι ίδιοι, αλλά τουλάχιστον δυόμισι δεκαετίες τώρα, τρέχουμε άπαντες για λάθος στόχους, οικονομικά μοντέλα χωρίς πραγματικό αντίκρισμα, ακολουθώντας μια λάιφ στάιλ εκδοχή ζωής κι όλο αυτό, κατέληγε σε ανθρώπους κουρασμένους, αφημένους στο τέλος της μέρας ανυπεράσπιστους, μπροστά από μια οθόνη τηλεόρασης. Βγάλαμε τη συνήθεια της ανάγνωσης της ίδιας από τις ώρες της κάθε μέρας μας ή νύχτας μας. Έτσι, κάποιοι από μας ξεχάσαμε, ότι μονάχα αν δοκιμάσεις να διαβάσεις τις πρώτες σελίδες ενός βιβλίου, του δίνεις το δικαίωμα να σου χαρίσει αυτό χρόνο και συγκέντρωση, αν βέβαια έχει το χάρισμα να σε βάλει στον κόσμο του σε μια μυθιστορία άλλων, τρίτων ανθρώπων, που ίσως σύντομα δεις ότι έχεις πολλά κοινά να πεις, να διαβάσεις, να ονειρευτείς. Γιατί το βιβλίο σα προϊόν τέχνης είναι ποιοτικό, είναι ικανό να σου χαρίσει συναισθήματα πιο βαθιά και πιο ουσιαστικά απ’ ότι αν έβλεπες μια ενδιαφέρουσα ταινία ή μια παράσταση. Γιατί σα μέσο, το βιβλίο ξεφεύγει από την εξωτερική εντύπωση, εισχωρεί μέσα σου πιο βαθιά, κινητοποιεί μνήμες και αισθήματα από καιρό ίσως ξεχασμένα, αφημένα στη σκόνη της ζωής που μόνιμα τρέχει. Ένα καλό βιβλίο, μπορεί να διευρύνει την οπτική μας, να φέρει άνεμο στη σκέψη, να ορίσει ακόμα και τη μελλοντική μας συμπεριφορά.
• Το τελευταίο σας βιβλίο σημειώνει μεγάλη εισπρακτική επιτυχία. Τι κάνει όμως στ’ αλήθεια ευτυχισμένο έναν συγγραφέα;
Η βεβαιότητα ότι μοιράζομαι τον νου μου με μερικές χιλιάδες αναγνωστών/στριών κάθε φορά, μιας και δείχνεις τη ζωή και κάθε συναίσθημα μέσα από το δικό σου βλέμμα του πεζογράφου. Κι η πιο ευτυχισμένη στιγμή, είναι όταν σε πλησιάζουν άνθρωποι και δηλώνουν φανατικά, πως ένιωσαν –τουλάχιστον κατά την ανάγνωση, ίσως και πριν απ’ αυτήν- ότι βρέθηκες μέσα στο μυαλό τους. Αυτοί είναι οι άνθρωποι, με τους οποίους κάθε συγγραφέας αναπτύσσει το δικό του κώδικα. Και ζει με την ασφάλεια, ότι όλες αυτές οι ψυχές, θα τον ακολουθήσουν και στα μελλοντικά ταξίδια-βιβλία του, άσχετα από την μορφή ή την κατηγορία τους, μιας και στην πεζογραφία οι τρόποι έκφρασης δεν είναι μόνο ένα αρραγές μυθιστόρημα, αλλά και διηγήματα ή ανεξάρτητα πεζά. Η μέγιστη ευτυχία που ‘χω νιώσει είν’ αυτή: η βεβαιότητα ότι πέρα από τα δικά σου θέλω, είσαι η γραφίδα που θα εκφράσει ή θ’ ανασυγκροτήσει μαγικά, τις ψυχές των φίλων σου.
• Τι φοβίζει έναν συγγραφέα πιο πολύ;
Η βεβαιωμένη γνώμη, ότι στη δύσκολη εποχή, όλο και λιγοστεύουν οι δυνατές προτάσεις και οι φωνές, λόγω δυσχερειών στους εκδοτικούς οίκους. Γι’ αυτό, οι φίλοι του βιβλίου, οφείλουν να συνειδητοποιήσουν, πως αγοράζοντας ένα βιβλίο, που κοστίζει πανελάχιστα προβαίνουν σε μία συνειδητή πολιτική απόφαση. Είναι άχαρο να το λέω, αλλά πρέπει όσοι έχουν έστω και την ελάχιστη οικονομική ευχέρεια, να στηρίξουν την συνέχιση της ελληνικής παραγωγής βιβλίων. Άλλως, κινδυνεύουμε ν’ απομείνουμε μόνο με μεταφράσεις τίτλων ή συγγραφέων που «μπαίνουν» στην αγορά του βιβλίου με διαφημιστικές καμπάνιες. Όταν η επιλογή στο βιβλίο παύσει να υπάρχει, τότε θα είναι ήδη αργά για όλους μας κι οι βιβλιόφιλοι, θα ‘χουν να μοιραστούν την πληθώρα των παλιών αναγνωσμάτων, που –ευτελίζοντας κάθε αξιακή οντότητα του βιβλίου- παρέχονται δωρεάν από εφημερίδες, που πάνω στη χρεοκοπία τους, δεν θα νοιαστούν για το αύριο του ελληνικού βιβλίου.
Συναντήστε τον συγγραφέα ηλεκτρονικά:
http://yannis-filippidis.blogspot.gr/
https://www.facebook.com/Yannis.Filippidis.anemosekdotiki/